4 اسفند 1388 / 8 ربيع الاول 1431 / 23 فوريه 2010

«پروفسور دكتر محمود حسابي» رياضيدان و فيزيكدان برجسته ايراني در تفرش متولد شد. پنج ساله بود كه به اتفاق خانواده به بيروت رفت و با وجود تنگدستي به تحصيل پرداخت. دكتر حسابي در نوزده سالگي ليسانس بيولوژي يا زيست شناسي و سپس مهندسي راه و ساختمان را دريافت كرد. سپس مهندسي برق را از دانشگاه برق پاريس، مهندسي زمين شناسي و معدن؛ و دكتري فيزيك را از دانشگاه سوربن پاريس اخذ كرد. پروفسور حسابي تنها شاگرد ايراني انيشتين بود و به چهار زبان زنده دنيا تسلط كامل داشت. كتابها و مقالات ارزنده اي از دكتر حسابي باقيست كه از آن ميان الكتروديناميك، تئوري بي نهايت بودن ذرّات؛ قانون دانشگاه تهران، و نامهاي ايراني را مي توان برشمرد.
حضرت امام خميني (رحمة الله علیه) در حكمي آيت الله شهيد دكتر سيد محمد حسيني بهشتي را به مقام رياست ديوان عالي كشور تعيين كردند. اين انتصاب همزمان با استقرار پايه هاي حكومت جمهوري اسلامي؛ و به منظور تحكيم و ترويج قوانين و مقررات اسلامي صورت گرفت.
« ابوجعفراحمد بن ثقفي» ملقّب به«ابن زُبَير» محدّث و قاري مشهوربدرود حيات گفت. مترجمان احول، وي را محدث آندلس خوانده اند. ابن زبيركتابهاي متعددي نوشته كه «مِلاكُ التَّأويل، ردُّ الجاهل و صِلةُ‌ الصِّلَة» ازآن جمله اند.
حضرت امام حسن عسكري(علیه السلام) پس از بيست و هشت سال زندگي و شش سال امامت در هشتم ربيع الاول سال 260 هجري در شهر سامرا و به دست معتمد عباسي به شهادت رسيد و در كنار مرقد مطهر پدر بزرگوار خويش مدفون گرديد. آن حضرت، همواره تحت نظر و در زندان‏هاي طاغوت‏هاي عصر خود بود و سرانجام با زهر جفا، شهيد شد. امام حسن عسكري(علیه السلام) با همه‏ي اختناق و محدوديت‏هاي زمان توانست به بهترين وجه و در حد امكان، فشردگي مبارزه درمقابل ستمگران و حكام جور را حفظ كرده و اين نهضت نهفته را هدايت نمايد. آن حضرت، قطب دايره‏ي مبارزه بود و ديگران بر اطراف او دور مي‏زدند. دوست ودشمن مي‏دانستند كه امام و پيروانِ او، خلافت ناحقِّ عباسي را قبول ندارند و طرفدار حكومت واقعي و نجات دهنده‏ي اسلامند. امام حسن عسكري، با وجود همه‏ي فشارهاي دستگاهِ جور عباسي و كنترل‏ها و مراقبت‏هاي بي‏وقفه‏ي دولت مركزي، يك سلسله فعاليت‏هاي سياسي و اجتماعي و علمي در جهت حفظ اسلام و مبارزه با افكار ضداسلامي انجام داد كه بدين‏گونه قابل ذكرند: كوشش‏هاي علمي در دفاع از آيين اسلام و ردّ اشكال‏ها و شُبهاتِ مخالفان و نيز تبيينِ انديشه‏ي صحيح اسلامي؛ ايجاد شبكه‏ي ارتباطي با شيعيانِ مناطق مختلف از طريق تعيين نمايندگان و اعزام پيك‏ها و ارسال پيام‏ها؛ فعاليت‏هاي سِرّي سياسي به رغم كنترل‏هاي حكومت عباسي؛ حمايت و پشتيباني مالي از شيعيان، به ويژه يارانِ خاصِّ خود؛ تقويت و توجيه سياسيِ رجال و عناصرِ مهمّ شيعه در برابر مشكلات؛ استفاده‏ي گسترده از آگاهي غيبي براي جلب منكران امامت و دلگرم كردن شيعيان؛ آماده سازي شيعيان براي دوران غيبت فرزند خود، امام مهدي (علیه السلام) .
عزالدين حسين فرزند عبدالصمد جَبَلي عاملي پدر شيخ بهايى و از نوادگان حارث بن اعور همداني و از شاگردان شهيد ثاني و حسن بن جعفر كَرَكي بود و از آنان اجازه‏ي اجتهاد داشت. عزالدين پس از اتمام تحصيلات راهي بحرين شد و براي هميشه اقامت در آن ديار را برگزيد. وي در آنجابه ترويج مذهب شيعه و احياي علوم ديني پرداخت و بالاخره در هشتم ربيع الاول سال 984 ق درگذشت. تحفه‏ي اهل ايمان و ديوان اشعار از آثار اوست.
يوهان گوتنبرگْ مبتكر آلماني و مخترع ماشين حساب در 28 آوريل 1400م در آلمان متولد شد، اما پس از چندي به استراسْبورگ در فرانسه رفت و به كارهاي فني و صنعتي پرداخت. تا عصر گوتنبرگ، كتاب‏ها با صرف وقت فراوان و زحمت بسيار، با دست نوشته و نسخه برداري مي‏شد و در نتيجه، كتاب، هم كم بود و هم گران قيمت. اين امر باعث گرديد كه تنها ثروت‏مندان قادر به تهيه كتاب باشند. از اين گذشته، نسخه‏هاي خطي، غالباً همراه با غلط و اشتباهات فراوان بود و علي‏رغم دقت در نسخه برداري، باز هم اين كتب اشتباهات زيادي داشت. هر چند در اين زمان نوعي چاپ موسوم به چاپ قالبي موجود بود و در آن، حروف و مطالب را پس از حك كردن بر قالب چوب به طور معكوس بر سطح نرم مي‏فشردند تا نقش ايجاد شود، ولي اين روش نيز زمان زيادي صرف مي‏كرد. از اين رو گوتنبرگ تمام توان خود را در راه تكميل نقشه خود براي عملي ساختن فن چاپ مصروف داشت و پس از يافتن فلز مورد نظر و مركب مناسب، در سال 1444م ماشين چاپ سنگي و سپس سُربي را اختراع كرد و گام مهمي درراه ثبت، انتشار و ترويج علوم و معارف در ميان مردم برداشت. گوتنبرگ در اولين كار خود، در 25 ژانويه 1456م انجيل را در 1282 صفحه به چاپ رساند و تحولي عظيم در اين فن ايجاد كرد. هرچند در اين ميان گوتنبرگ مقروض و ورشكسته شد و ديگران كار او را ادامه دادند، با اين حال، اين اختراع بزرگ در سراسر جهان مورد استقبال قرار گرفت و نام او را بلندآوازه گردانيد. يوهان گوتنبرگ سرانجام در 23 فوريه 1468م در 68 سالگي درگذشت. (ر.ك: 25 ژانويه)
آدام اولئاريوس، دانشمند و خاورشناس آلماني در 11 اوت 1603م در اين كشور به دنيا آمد. وي پس از تكميل تحصيلات مقدماتي، وارد دانشگاه لايپزيگ شد و الهيات، فلسفه، رياضيات و فيزيك را فراگرفت تا اين كه با درجه عالي فارغ التحصيل گرديد. اولئاريوس پس از آن به عنوان كتابدار و حسابدار دربارِ فرمان‏رواي وقت به خدمت پرداخت و دو سال بعد در 32 سالگي همراه با هيأت بازرگانيِ آلمان به ايران سفر نمود. او در طي اقامت دو ساله در ايران، بارها به دربار شاه سلطان صفي، پادشاه صفوي راه يافت. اولئاريوس در اين مدت به فراگيري زبان و ادبيات فارسي پرداخت و با مطالعه كتاب گلستان سعدي، نسخه‏اي از آن را به همراه خود برد و در سال 1654م آن را تحت عنوان گلستان ايران، به زبان آلماني ترجمه كرد. اين نخستين اثر ادبي بود كه از زبان فارسي به آلماني ترجمه مي‏شد و آن چنان مورد استقبال آلماني‏زبان‏ها قرار گرفت كه تا بيست بار تجديد چاپ گرديد. هم‏چنين استقبال مردم آلمان از ترجمه گلستان باعث شد تا اولئاريوس به ترجمه بوستان سعدي و داستان‏هاي لقمان حكيم هم مبادرت ورزد و آنها را با كمال استادي و مهارت ترجمه و منتشر نمايد. اولئاريوس در مدت زمان حضور در ايران، سفرنامه‏اي نگاشت و در آن به شرح آداب و رسوم ايرانيان پرداخت. به نظر وي مردم ايران بر اساس اعتقادات مذهبي، هم خود و لباس و هم مكان زندگيشان تميز است. ايرانيان مردمي باذوق، باهوش، فهميده، مهمان‏نواز، مؤدب و خوشرو هستند. بچه‏ها از كودكي در مكتب، خواندن و نوشتن را فرامي‏گيرند و بعضي جوان‏ها، فلسفه، هندسه، فيزيك، حقوق و طب مي‏آموزند. اولئاريوس در سفرنامه خود، نكات جالبي درباره زبان و فرهنگ ايرانيان در زمان شاهان صفوي نگاشته و در آن، تصاوير و نقشه‏هاي جالبي از شهرها، ابنيه، عمارت‏ها و اشخاص معروف را آورده است. آدام اولئاريوس سرانجام در 23 فوريه 1671م در 68 سالگي درگذشت.
در پي تصرف مصر در ژوئيه 1798م توسط ناپلئون بُناپارت فرمانده ارتش فرانسه، وي حمله به سرزمين شام كه متشكل از سوريه، لبنان، اردن و فلسطين بود را آغاز كرد. تهاجم ناپلئون به مصر براي ضربه زدن به انگليس در مستعمرات اين كشور بود. اما دليل حمله ناپلئون به شام كه بخشي از قلمرو امپراتوري عثماني به شمار مي‏رفت، اعلان جنگ پادشاه عثماني به فرانسه بود. در اين حمله كه در 23 فوريه 1799م انجام شد، اگر چه ناپلئون درابتدا، پيروزي‏هايى به دست آورد، اما به دليل حمايت انگليس و روسيه از عثماني و هم‏چنين وخامت اوضاع در فرانسه، وي ناچار شد به كشورش بازگردد. از ديگر دلائل عقب‏نشيني فرانسه، عملكرد سلطان عثماني بود كه با آغاز دوره خلافت خود، دست به اصلاحات داخلي زده بود و به ويژه ضمن ساماندهي و تجهيز ارتش عثماني، با ساخت كشتي و اسلحه و به ويژه توپخانه، ارتشي مجهز فراهم آورده بود. هم‏چنين در زمان وي اولين دوره آموزش نظامي به سبك نوين نيز انجام شده بود. جنگ فرانسه و عثماني در شام، در نهايت با عقب‏نشيني و شكست ارتش فرانسه به پايان رسيد.
در 23 فوريه 1871م، كنفرانس لندن باشركت نمايندگان دولت‏هاي اروپايي در پايتخت انگليس تشكيل‏شد. اين كنفرانس به ابتكار انگليس برپا گرديد و علت اصلي تشكيل آن، بررسي مسئله پيروزي آلمان بر فرانسه و جلوگيري از قدرت روزافزون آن بود. در كنفرانس لندن، مهم‏ترين مسايل كشورهاي اروپايي و مستعمرات آنها در جهان، مورد بررسي قرار گرفت.
در 23 فوريه 1886م پس از آزمايش‏هاي مستمر، فلز آلومينيوم توسط مارتين هال، كاشف و شيمي‏دانِ امريكايى كشف شد. آلومينيوم، فلزي سفيد و سبك است و به خوبي وَرق مي‏شود. اين فلز كه داراي استحكام زيادي بوده و در مقابل خوردگي مقاومت دارد، حرارت و برق را به خوبي هدايت مي‏كند و نسبت به آهن سبك‏تر است. آلومينيوم امروزه كاربردهاي متعددي درفعاليت‏هاي صنعتي و غير صنعتي دارد و در ساختن هواپيما، اتومبيل، ظروف آشپزخانه و... استعمال مي‏شود.
پل لويى كلودل سياست‏مدار و نويسنده فرانسوي در 6 اوت 1868م در فرانسه متولد شد و در جواني تحصيلات مدرسه علوم سياسي را به پايان برد. وي در دبيرستان، تحت تاثير آموزش غيرمذهبي، ايمان خانوادگي خود را از دست داد اما در حدود بيست سالگي بر اثر تحولي روحي، نور ايمان بر دلِ كلودل راه يافت و قدرت مافوق الطبيعه بر او عرضه كرد. پس از آن، طي چهار سال، به كارآموزي مذهبي پرداخت تا جايى كه پايه‏هاي ايمان در وجودش قوت گرفت. كلودل در 22 سالگي به استخدام وزارت خارجه فرانسه درآمد و از آن پس در حدود چهل سال به طور مداوم در خارج از كشور به سر برد. كلودل در سال 1935م از كارهاي دولتي كناره‏گيري كرد و رسماً به كار نويسندگي و ادبيات پرداخت. زندگي در سه قاره امريكا، آسيا و اروپا از كلودل شاعري جهاني ساخت و او به موازات زندگي سياسي، از فرصت براي خلق آثار ادبي سود مي‏جست. وي طي همين سال‏ها به عضويت آكادمي علوم فرانسه برگزيده شد. كلودل تا آخر عمر حتي لحظه‏اي از كار نويسندگي غفلت نكرد و بيشتر آثارش را در همين دوران به رشته تحرير درآورد. سبك مورد نظر كلودل، سبكي تركيبي و پيوسته، فشرده، كوتاه و مختصر است. نمايش‏نامه‏هاي كلودل نثري موزون دارد. وي در باب شعر عقيده داشت كه تنها شاعر است كه كائنات را درك مي‏كند و آن را با انديشه انساني مرتبط مي‏سازد. كلودل شاعري مذهبي و معتقد بود و اعتقاد عميق او به مذهب كاتوليك در آثارش پديدار است. كلودل كسي است كه سلامت كامل جسمانيش در همه مزايا و لذت‏هاي زندگي تجلي مي‏كند و در عين حال، تشنه دست يافت به عالَم الهي است. شعر براي كلودل، قبل از هر چيز، معرفت است و او بر حسب عامل مافوق طبيعت و روح عرفان، به شعر خود قالب خاص مي‏بخشد كه بيشتر به صورت آيه است. آثار كلودل از قرن او جدا بود، چنانكه گويى وي در قرون گذشته به سر مي‏برده است. شيوه خاص شاعرانه، پايه بلند انديشه و اجتناب از هر چيز سهل و ساده و طرح مباحث كاتوليك، همه عللي بود كه عده زيادي از مردم به ويژه پيروان غيركاتوليك را از او دور مي‏كرد. كلودل درباره آثار خود گفته است: "من مطلقاً به ارزش ادبي آثارم وقعي نمي‏گذارم و هنگامي كه يكي از صاحب‏نظران اولين بار به وسيله نمايش‏نامه‏هاي من به سوي خدا كشيده شد و چنين استنباط كرد كه مذهب بر همه آثارم تسلط دارد، مرا به اين فكر انداخت كه پس من بيهوده چيزي ننوشته‏ام. در آثار ادبي كلودل، از همه رشته‏هاي ادبي مانند شعر، داستان، نمايش‏نامه و قطعات انتقادي، سياسي و اجتماعي مي‏توان يافت. هم‏چنين آثار وي الهام گرفته از عرفان و روحانيت مسيحي است. از آثار كلودل مي‏توان به هنر شاعري، تقسيم ظهر، نويد جبريل و مريم عذرا(س) اشاره كرد. پل كلودل سرانجام در 23 فوريه 1955م در 87 سالگي درگذشت.